Udar mózgu to poważny stan, który objawia się różnorodnymi symptomami klinicznymi, będąc wynikiem zaburzeń w funkcjonowaniu mózgu i stanowi zagrożenie dla życia.
Co osiem minut w Polsce ktoś doświadcza udaru, co rocznie dotyka około 70 tysięcy osób, prowadząc do śmierci 30 tysięcy z nich. W pozostałych przypadkach często wynikiem jest trwała niepełnosprawność.
W jednej chwili udar może odebrać zdolność do samodzielnego życia, porozumiewania się, uszkodzić zmysły, a nawet spowodować śmierć. Ważne jest, aby wiedzieć o nim jak najwięcej i być przygotowanym do udzielenia pomocy sobie i innym.
Każde 8 minut udar stanowi zagrożenie dla kogoś. Jego objawy zależą od lokalizacji uszkodzenia w mózgu. Rozróżniamy udar krwotoczny, który jest wynikiem wylewu krwi do mózgu, i niedokrwienny, spowodowany zatrzymaniem dopływu krwi. Większość, czyli 72% do 85%, przypadków to udary niedokrwienne.
Do czynników ryzyka udaru zalicza się między innymi palenie papierosów, spożywanie alkoholu, brak aktywności fizycznej, siedzący tryb życia oraz otyłość.
Życie człowieka często zależy od szybkiego rozpoznania objawów i odpowiedniej reakcji. Na co należy zwrócić uwagę?
Objawy udaru, które powinny nas zaniepokoić, to:
- niedowidzenie – problemy z widzeniem w pewnym zakresie pola widzenia,
- opadający kącik ust i jednostronne wykrzywienie twarzy,
- drętwienie jednej strony ciała lub nagłe zaburzenia czucia,
- apraksja – zaburzenia koordynacji, chwiejny krok,
- zawroty głowy, zaburzenia świadomości,
- majaczenie, omamy,
- problemy z mówieniem, bełkotanie,
- niemożność poruszania kończynami jednej połowy ciała.
Jak reagować?
Zachęć daną osobę do uśmiechu. Opadnięcie jednego kącika ust może wskazywać na udar. Poproś ją o podniesienie obu rąk, by sprawdzić, czy niedowład dotknął jednej strony ciała. Zaproponuj powtórzenie prostego zdania, na przykład „Wczoraj padał deszcz”. Jeśli osoba mówi niewyraźnie lub nie jest w stanie tego zrobić, niezwłocznie wezwij pogotowie!
Pamiętaj, że każda sekunda ma znaczenie! Komórki mózgu zaczynają obumierać już po czterech minutach od udaru. Zachowaj spokój i jak najszybciej zadzwoń pod numer 112, podając dokładne miejsce zdarzenia i pozostając na linii.